B2B, B2C, C2C Nedir? Aralarındaki Farklar Nelerdir?

B2B, iki şirketin aralarında gerçekleştirmiş olduğu ticari faaliyetler olarak açıklanabilir. İngilizce açılımı “Business to Business” olarak yapılır. Türkçeye çevrildiğinde “firmadan firmaya” anlamına gelir. B2C ise e-ticaret iş modelidir. “Business to Customer” açılımının Türkçeye çevirisi “firmadan tüketiciye” olarak açıklanabilir. Bu iş modelinde yalnızca ürün değil, farklı hizmetlerin satışı da gerçekleştirilir.

C2C iş modeli ise e-ticaretin gelişmesiyle birlikte ortaya çıkmıştır. “Customer to Customer” İngilizce açılımı olan bu kavram, “tüketiciden tüketiciye” şeklinde çevirisi yapılır. Bu üç iş modelinin arasında bir takım farklılıklar vardır. Aslında bu iş modelleri arasındaki temel farklılıkların başında taraflar yer alır. Alıcı ya da satıcı tarafta bulunan, işletme ya da kişiler, ürünlere farklı nedenlerden dolayı ihtiyaç duyarlar. Her üç yöntemin buna bağlı olarak birbirine göre farklı karakterleri vardır.

B2B (Business to Business)

B2C, B2B ve C2C farklı tarafların yer aldığı iş modellerini yansıtır. B2B modeli, firmadan firmaya yapılan ticaretin pratik olmasının yanı sıra, tüketicilere satış yapma açısından farklılık gösterir. Bu farklılıkların ise temelde pazarlama alanında olduğu gözlemlenir. Bu aşamada, hedef kitledeki işletmelere ulaşabilmek için stratejilerin etkili şekilde yapılması gerekir. Firmalar, günümüzde online olarak müşteriye erişim sağlamaya daha fazla önem vermeye başlamıştır. Tasarlanan web siteleri ya da online pazaryerleri üstünden ürünlerini sergileyen platformlar, hedef kitleye ulaşabilmektedir.

B2B iş modeli, ticari faaliyetlerin online platformlara taşınması olarak açıklanabilir. İçerik pazarlaması, sosyal medya, e-mail marketing, pazarlama otomasyonu ve benzeri pazarlama stratejilerinin önemini artıran bir iş modelidir. Bu iş modelinde, işletmelerin gerçekleştirmiş oldukları satış hacimleri oldukça fazladır.

B2B Ticaret Nasıl Yapılır?

C2C ve diğer iş modelleri, farklı tarafların bir araya gelmesiyle ticaretin şekil değiştirmesine neden olmaktadır. B2B ticaret, servis tabanlı ve yazılım tabanlı olarak iki şekilde gerçekleştirilir. Finansal hizmet veren firmalar, reklam ajansları ve pazarlama ofislerinin sunduğu hizmetler, servis tabanlı B2B ticarete örnektir. Yazılım tabanlı B2B iş modeli ise işletmelerin yazılım odaklı çözümler sunmasıdır. Kısacası, yazılım odaklı çözümlerin satışının gerçekleştirildiği e-ticaret modellerinden bir tanesidir. B2B modeli, firmadan firmaya yapılan ve hedef kitledeki işletmelere ulaşma amacı güdülerek gerçekleştirilen faaliyetlerdir. B2B ticaretin online pazarda müşterilere sorunsuz şekilde ulaşması için müşteri ilişkileri yönetiminin geliştirilmesi ve önem verilmesi gerekir.

B2C (Business to Customer)

B2C, e-ticaretin yapıldığı ve bu anlamda ilk akla gelen iş modelidir. “firmadan tüketiciye” anlamı taşıyan bu iş modeli, bireysel olarak yapılan bütün e-ticaret harcamalarını kapsar. Ürünlerin yanı sıra, hizmet satışının da yapıldığı e-ticaret modelidir. Ülkemizde ve dünyada yaygın şekilde karşılaşılan ve kullanılan ticaretlerden bir tanesidir. Sanal pazaryeri üzerinden B2C ticaretin yapılabilmesi mümkündür. Günümüzün en popüler iş modeli olan B2C online pazar yerlerinde yapılan verimli bir e-ticaret türüdür.

Hepsiburada, Amazon, Trendyol, Çiçek Sepeti, N11 ve Gittigidiyor gibi pek çok büyük e-ticaret platformlarının tamamı B2C ticaret yapmaktadır. Aynı zamanda, Spotify ve Netfilx gibi platformlar ise B2C ticaret anlayışı ile hizmet satışı yapmaktadır.

B2C Ticaret Nasıl Yapılır?

B2C e-ticaret yönteminde, her iki tarafta geleneksel teknikler ile buluşur. İnternetin ve online mecraların gelişimi ile tarafların birleşmesi online mağazalarda gerçekleşmeye başlamıştır. Tüketiciler, ilgi duydukları ve satın almak istedikleri hizmet ya da ürünlere sahip olmak için online platformlar üstünden işlemlerini gerçekleştirebilirler. B2C ticaret yönteminin yapılabildiği 2 yöntem bulunmaktadır. Bu yöntemler arasında sanal pazaryeri üzerinden B2C ticaretin yapılması ve e-ticaret sitesi üzerinden B2C ticaretin gerçekleşmesidir.

C2C (Customer to Customer)

C2C ticaret, online ticaretin büyümesi ve gelişmesiyle ortaya çıkmıştır. “Customer to Customer” yani “tüketiciden tüketiciye” olarak açıklanan bu kavram, tarafların birisinin firma olmasının zorunlu olduğu e-ticaret modelidir. C2C iş modelinde, doğrudan ürün ya da hizmet satışı yapılan platformlar ve açık arttırma gerçekleştiren mecralar üstünden ticari faaliyetler gerçekleştirilir. Güçlenen pazaryerleri sayesinde, giderek yaygınlaşan bir e-ticaret modelidir.

C2C ticaret, ikinci el veya sıfır olan ürün ya da hizmetlerin tüketiciler tarafından sanal platformlar üzerinden alınmasını kapsar. Global anlamda, e-bay C2C ticari faaliyetler açısından ilk başı çekmektedir. Ülkemizde ise LetGo, Gittigidiyor, Sahibinden gibi platformlar, bu ticaret modelini kullanmaktadır.

C2C Ticaret Nasıl Yapılır?

C2C iş modelinin yapılabilmesi için her iki tarafın sıklıkla e-pazaryerinde buluşması gerekir. Her iki taraf da ticaretini bahsi geçen pazaryerlerine üye olarak yapabilmektedir. E-pazaryerlerinde çeşitli hizmet ve ürünler yer alır. Bu hizmet ve ürünler ile ilgilenen tüketicilerin platformlara üye olması gerekir. Güvenli e-ticaret (GET) sistemi veya satıcıyla fiziksel ortamlarda buluşarak da yapılabilen ticaret şeklidir. Sahibinden.com, eBay.com ya da LetGo gibi önemli markalar C2C iş modelini benimseyen büyük online alışveriş sitelerine örnek olarak gösterilebilir.

B2B, B2C, C2C Arasındaki Farklar Nelerdir?

B2B, B2C ve C2C gibi iş modellerinin arasındaki en temel fark, tarafların farklı olmasıdır. Örneğin, B2B ticaret modelinde her iki tarafın da kurumsal olması gerekir. Aynı zamanda, satışlarda mantığın ön planda tutulması ve avantajlı bir ticaretin ortaya çıkmasına yardımcı olur. Farklı yöntemlerle de tüketicilerin duyguları kullanılarak hareket edilmektedir. B2B, B2C ve C2C arasındaki farklılıklar detaylı bir şekilde aşağıdaki gibi sıralanabilir;

• B2B ve B2C arasındaki farklılıklar: B2B’de müşteriler mantıksal olarak hizmet ya da ürünlere yaklaşır. B2C’de ise müşterilerin verdiği kararlarda duygusallık ön plandadır.
• Ticarette süreklilik olan ürünlerin tekrar satın alma olasılığı B2B ticarette yer alır. Bu durum, B2C ticarete göre daha yüksek oranlarda gerçekleşir.
• B2C ve C2C arasındaki farklılıklar: B2C iş modelinde taraflardan biri firma ya da tüzel kişidir. C2C’de ticaret yapılırken her iki taraf gerçek kişi olmalıdır.